Een gehoorzame hond die luistert en netjes commando's opvolgt, wie wil dat nou niet? Het kost echter wel wat inzet en volharding om te komen tot een goed resultaat. Bovendien spelen er een aantal voorwaarden, wanneer je je hond wilt laten gehoorzamen.
Belangrijke informatie voor het aanleren van commando's
Wordt samen een goed team en heb samen plezier in de training, dan heb je de basis voor succes. Hieronder lees je meer over de randvoorwaarden voor een gehoorzame hond.
Timing van de beloning voor een gehoorzame hond
Voor alle commando's geldt: wanneer je hond het gewenste gedrag laat zien, beloon je direct! Dus echt op datzelfde moment. Dit luistert heel erg nauw. Je hond leert alleen dan precies wat gewenst gedrag is. Een belangrijke voorwaarde voor het creëren van een gehoorzame hond dus. Wanneer de hond op afstand is en jij dus geen voerbeloning kunt geven, beloon dan met je stem en geef de beloning zodra de hond binnen handbereik is.
Aanpakken van de beloning
Het is de bedoeling dat jouw hond de beloning voorzichtig aanpakt. Doet hij dit in het begin te ruw? Dan is het nuttig om dit eerst te oefenen, en daarna pas te starten met het aanleren van commando's. Wanneer jouw hond de beloning niet voorzichtig aanpakt, neem dan de beloning heel kort weg en bied het direct opnieuw aan. Zorg ervoor dat de hond met zijn pootjes op de grond blijft staan. Dringt de hond zich aan je op? Wacht tot hij weer rustig met 4 poten op de grond staat en beloon pas dan. Jouw hond moet leren dat de beloning alleen volgt wanneer hij deze met beleid aanpakt.
Mocht je hond heel ruw blijven en is hij niet te kalmeren? Probeer dan in plaats van de lekkerste beloningen eens een iets minder lekkere beloning (bijvoorbeeld gewoon zijn brokken). Er zijn honden die (te) wild worden van heel lekkere voerbeloningen. Is dit echt niet te leren, dan kan het een oplossing zijn om je hond te beloning te laten vangen. Je kunt een beloning ook op de grond gooien, maar pas dan op met andere honden in de buurt en voernijd onderling.

Timing van het commando voor een gehoorzame hond
Wanneer we de hond leren om een beweging of houding uit te voeren, bijvoorbeeld bij het commando 'zit', introduceren we het commando pas in een later stadium. Eerst oefenen we de beweging. Wanneer we het commando 'hier' of 'wacht' oefenen, verwachten we alleen een reactie in gedrag van de hond en gebruiken we direct het commando.
Gebaren
Veel honden reageren sterker op handsignalen dan op woorden. Je kunt er dus ook voor kiezen om de commando's aan te leren met handsignalen. Wees je er bewust van als je op beide manieren een commando geeft. Je zegt bijvoorbeeld 'zit' en steekt daarbij ook je hand op. De hond 'kiest' wellicht voor het handsignaal en leert hierdoor het woord niet goed. Je kunt dit later oplossen door direct achter elkaar het woord en het handsignaal te gebruiken. Je zegt 'zit' en steekt direct je hand op. Doe je dit consequent, dan zal het woord dezelfde betekenis krijgen als het handsignaal en volstaat uiteindelijk alleen het woord. Dan heb je dus een hond die gehoorzaamt op het verbale commando.
Valkuil
Wees je er bewust van welk gedrag je hond vertoont op het moment dat je beloont. Beloon de hond niet op het moment dat hij ongewenst gedrag vertoont. Het kan zijn dat de hond de link legt tussen het (ongewenste) gedrag en de beloning. We willen hem natuurlijk geen slecht gedrag aanleren.
Honden zijn slimme wezens en ze koppelen oorzaak en gevolg soms razendsnel aan elkaar. Ze zijn meesters in het leggen van verbanden. Je wilt je hond wel leren om gehoorzaam te zijn op het juiste moment en het juiste gedrag aan te leren.
Naam van de hond
Wanneer je jouw hond een commando geeft, noem dan eerst de naam van de hond: "Bello, hier!" wordt dan de volgorde. Je wilt jouw hond laten weten dat je het tegen hem hebt, om een gehoorzame hond van hem te maken. Zeker handig als je 2 honden of meer hebt.
Dosering van de beloning
Voorlopig beloon je voor elke juiste uitvoering van het commando. Als je hond het commando nog niet goed beheerst mag je zelfs in beginsel belonen voor een halve uitvoering. Op die manier weet de hond dat hij op de goede weg is. Het voorkomt ook frustratie als hij niet begrijpt wat je bedoelt.
Als je op den duur merkt dat je hond heel goed en snel op je commando reageert, dan is het af en toe overslaan van een beloning mogelijk.Start echter niet te snel met afbouwen van de beloning. Zeker niet als je de hond in moeilijke situaties vraagt om een commando op te volgen.
Dosering van het commando
Je kunt stem commando's op een normale toon en op normaal volume tegen je hond zeggen. Honden hebben goede oren en verstaan ons goed. Ben je dicht bij de hond, dan kan je zelfs heel zacht praten. Jouw hond luistert niet beter, wanneer je het commando schreeuwt. Probeer te vermijden dat je jouw hond overlaadt met commando's. Hoeft hij niets te doen of doet hij niets verkeerd? Laat hem doen wat hij doet. Als je commando's blijft geven, wordt de hond er doof voor.
Geef je een commando en reageert je hond niet direct, maar heeft hij je wel gehoord? Wacht. Doe niets. Het kan 15 seconden duren voordat de hond een reactie geeft. Hij is mogelijk de informatie aan het verwerken. Eindeloos herhalen van een commando werkt averechts. Probeer dat dus te voorkomen. Neem je tijd, wees geduldig en creatief, maar wel consequent.
Droog oefenen
Alle commando's leer je eerst aan in een prikkelarme omgeving. Dit betekent: een vertrouwde omgeving voor jouw hond met weinig afleiding. Het is daarbij belangrijk dat de hond ontspannen is. Oefen bijvoorbeeld 3 x per dag een paar minuten en herhaal 1 oefening een paar keer. Sluit af met succes. Overvraag je hond niet.
Wanneer het commando in deze omgeving goed wordt opgevolgd is het tijd voor een iets moeilijkere situatie. Denk hierbij aan jouw eigen tuin. Daarna buiten op straat zonder andere honden en/of mensen in de buurt, etc. Oefen eerst alleen op momenten dat de hond niet wordt afgeleid en bouw dit op.
Totdat de hond de commando's in die situatie heel goed beheerst. Dit kan langere tijd duren en hoeft niet in een week perfect te zijn! Lukt het niet in een bepaalde situatie, oefen dan eerst verder in een makkelijkere omgeving.
Ongehoorzaamheid
Merk je dat je hond niet meer reageert op een commando? Of een paar keer uitvoert en dan niet meer? Het kan zijn dat je hond verveelt raakt. Probeer je oefening uitdagender te maken door de oefening te combineren met een andere oefening, tussendoor iets leuks te doen zoals spel of door te wisselen in de beloning die volgt. Het kan ook zijn dat je hond een beweging niet wil uitvoeren, omdat er sprake is van pijn.
Ongemak werkt de gehoorzame hond tegen!
Pijn is een veelvoorkomende oorzaak van ongewenst gedrag. Zeker wanneer je hond een beweging of aanraking probeert te vermijden moeten er alarmbellen gaan rinkelen. Wanneer jouw hond altijd luistert en nu niet meer. Of als hij niet meer in de auto wil springen bijvoorbeeld. Wees alert op tekenen die kunnen wijzen op pijn. Honden laten pijn niet snel en ook niet duidelijk zien.
Een lokale verandering van de vachtstructuur of lokale plekken in de vacht met huidschilfers kunnen ook wijzen op ongemak in dat gebied.
Breng een bezoek aan de dierenarts. Vertel de dierenarts dat jij het vermoeden hebt dat je hond pijn heeft. Leg uit dat jouw hond daardoor wellicht ongewenst gedrag vertoont. Je kunt je voorstellen dat een hond met pijn niet in zijn beste doen is. Andere honden of mensen kunnen een extra bedreiging vormen als aanrakingen onprettig zijn. Een dierenarts kan echter niet alle pijn uitsluiten, denk aan pijn in spieren. Een test met pijnstilling kan duidelijkheid geven of er pijn in het spel is. Overleg hierover met jouw dierenarts.
Duidelijkheid en voorspelbaarheid voor een gehoorzame hond
Leer jouw hond wat hem te wachten staat, door situaties te benoemen. Wil je dat hij in de auto springt, zeg 'auto'. Wil je met hem spelen, zeg 'spelen' en daag hem uit. Zeg "klaar" om aan te kondigen dat je het spel stopt. "Tot zo" als je even van huis gaat en je hond niet mee mag. "Ga je mee?" als je gaat lopen en wilt dat je hond mee loopt. Uiteraard bepaal je zelf wát je zegt.
Je hond zal op deze manier leren wat hem te wachten staat en is daarbij gebaat. Honden leven graag een duidelijk en voorspelbaar leven. Wanneer een hond zelf invloed heeft op de situatie en weet hoe, schept dat voor de hond veel duidelijkheid.
Vragen? Mail naar info@hondentaak.nl